سلامت زنان و آینده جمعیت؛ نشستی برای گیلانی جوانتر
به گزارش خبرگزاری طبنا(گیلان): اولین نشست انجمن صنفی مامایی گیلان با حضور پرشمار ماماها، اساتید دانشگاه و پیشکسوتان این حوزه برگزار شد؛ نشستی که فراتر از یک گردهمایی صنفی بود و به صحنهای برای بیان نگرانیهای عمیق درباره سلامت زنان، بحران جمعیتی و جایگاه فراموش شده ماماها تبدیل شد.
حضور نمایندگان مجلس، مدیران استانی و کارشناسان حوزه سلامت در کنار ماماها، فضای نشست را از یک گفتوگوی صنفی به یک هشدار اجتماعی و بهداشتی گسترده ارتقا داد؛ هشداری که همزمان بر دو محور اصلی متمرکز بود: خطر فروپاشی جمعیت در گیلان و افزایش نگرانکننده سرطان در زنان.
گیلان؛ در مدار سرطان
دکتر احمدی سنگری، نماینده مردم رشت در مجلس، با لحنی هشدارآمیز گفت: «گیلان رتبه نخست ابتلا به سرطان پستان در کشور را دارد و بحران پسماند و فاضلاب از عوامل اصلی آن است.»
او به خطر گاز متان در سراوان و آلودگی رودخانههای زرجوب و گوهررود اشاره کرد و افزود: «حتی بوی این رودخانهها منشأ بیماری است.» نماینده رشت همچنین کاهش زاد و ولد در گیلان را یک زنگ خطر جمعیتی دانست و وعده داد پیگیر مطالبات ماماها باشد.
۵ هزار مامای بلاتکلیف و چالش جایگاه حرفهای
کمالالدینی، نماینده کشوری ماماها در برنامه پزشکی خانواده، با ارائه آماری تکاندهنده گفت: «۵۰۰۰ مامای کشور هنوز تعیین تکلیف نشدهاند و گیلان تنها استانی است که بیشترین حجم کار پرستاری را از ماماها میگیرد؛ موضوعی که هیچ تناسبی با وظایف تخصصی این قشر ندارد.»
او خواستار تغییر وضعیت تدریجی ماماها و حمایت جدی از نیروهای بیمهنشده شد.
سالمندی گسترده و ناباروری عمیق
دکتر رضا جعفری، مدیرکل بهزیستی گیلان، نیز با هشدار درباره آینده سالمندی در استان گفت: «۴۳۰ هزار سالمند در گیلان زندگی میکنند و ما در گذشته پیشبینیهای لازم را نکردهایم. اکنون ۱۹۰۰ متقاضی فرزندخواندگی در استان داریم؛ آماری که عمق بحران ناباروری را نشان میدهد.»
ضرورت اجرای کامل ماده ۴۵ قانون حمایت از جوانی جمعیت در گیلان
یاسمن حسینزاده، رئیس انجمن صنفی مامایی گیلان، با بیان اینکه گیلان نخستین استان کشور با رشد منفی جمعیت است، هشدار داد:
«با ادامه روند فعلی، جمعیت گیلک در معرض خطر انقراض قرار دارد. بحران جمعیت تنها با شعار حل نمیشود و پدیدهای چندعاملی است؛ اقتصاد، سیاستگذاریها، کیفیت خدمات سلامت و امنیت اجتماعی خانوادهها همه در کاهش یا افزایش فرزندآوری نقش دارند.»
او ادامه داد: «اجرای کامل ماده ۴۵ قانون حمایت از جوانی جمعیت در گیلان ضروری است تا ماماهای مطبدار تحت پوشش بیمهای کامل قرار بگیرند و نظام پرداخت تعرفه در بخشهای لیبر و زایمان اصلاح شود تا کار ماماها با ارزش واقعی دیده شود.»
نرخ سزارین سه برابر جهان
دکتر شیوا علیزاده، دکترای تخصصی باروری دانشگاه علوم پزشکی گیلان، به کاهش نرخ باروری و افزایش سن فرزندآوری اشاره کرد و گفت: «نرخ سزارین در گیلان سه برابر میانگین جهانی است و سن باروری به ۳۰ تا ۳۵ سال افزایش یافته است.» او دلایل این روند را افزایش سن ازدواج، فاصله طولانی تا اولین بارداری و استفاده گسترده از روشهای پیشگیری عنوان کرد.
صدای ماماها؛ پایان قراردادهای موقت
مژگان شریعتناصری، نماینده ماماهای گیلان، به انتقاد از شرایط شغلی پرداخت: «ماماها علاوه بر وظایف تخصصی خود، بار کار پرستاری و دارویی را هم به دوش میکشند اما حقوقشان متناسب نیست. قراردادهای موقت باید پایان یابد و نقش واقعی ماماها در چارچوب استانداردهای جهانی دیده شود.»
هشدار صریح: سقوط جمعیتی در گیلان
دکتر میترا ریحانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، با بیان اینکه «گیلان استان پیشتاز در کاهش ازدواج و فرزندآوری است»، هشدار داد: «ما در حال سقوط به چاه جمعیتی هستیم و بیتوجهی به نقش ماماها این روند را تشدید میکند.»
او گفت: «در کشور ۱۶ میلیون زن در سن باروری داریم که ۶۰ درصدشان بالای ۴۰ سال هستند. اگر میخواهیم نرخ باروری را بالا ببریم، باید از همان ۴۰ درصد زنان جوانتر بهطور جدی حمایت کنیم.»
ریحانی همچنین به نرخ بالای سرطان پستان در استان اشاره کرد: «روزانه سه زن جدید مبتلا به سرطان سینه شناسایی میشوند و بسیاری دیگر در مراحل پیشرفته مراجعه میکنند.»
خطاب به سیاستگذاران
نشست ماماهای گیلان نشان داد بحرانهای جمعیتی و سلامت زنان در استان به مرحله هشدار رسیده است. از یک سو، موج سالمندی و کاهش باروری در راه است و از سوی دیگر، سرطان پستان به تهدیدی جدی بدل شده است.
در چنین شرایطی، نادیده گرفتن ظرفیت ماماها نه تنها عدالت شغلی را زیر سؤال میبرد، بلکه آینده سلامت و جمعیت استان را نیز با خطر جدی مواجه میکند.