ردپای لیتیوم در محافظت از مغز در برابر آلزایمر
به گزارش خبرنگار مهر به نقل از مدیسن نت، دانشمندان دانشکده پزشکی هاروارد و دانشگاه راش دریافتند که وقتی موشها با رژیم غذایی کم لیتیوم تغذیه میشوند، مغز آنها التهاب بیشتری پیدا میکند و علائم پیری تسریع میشود.
محققان دریافتند که لیتیوم ممکن است نقش مهمی در چگونگی سالم ماندن مغز داشته باشد.
در این مطالعه، آنها موشهای عادی را با موشهایی که برای ایجاد تغییرات مغزی مرتبط با آلزایمر، از جمله تجمع پروتئینهای چسبنده، پرورش داده شده بودند، مقایسه کردند.
موشهایی که رژیم غذایی کم لیتیوم داشتند، سریعتر دچار مشکلات شدند، در حالی که موشهایی که یک ترکیب خاص لیتیوم به نام اوروتات لیتیوم دریافت کرده بودند، علائم بهبود مغز را داشتند.
هنگامی که اوروتات لیتیوم به موشها داده شد، مشکلات حافظه و تعداد کمتری از تودههای چسبنده معروف به پلاکهای بتا آمیلوئید داشتند. در انسانها، این پلاکها از نشانههای آلزایمر هستند.
بسیاری از مردم لیتیوم را به عنوان دارویی که برای درمان اختلال دوقطبی و افسردگی استفاده میشود، میشناسند. این دارو دهههاست که مورد استفاده قرار میگیرد.
اما این مطالعه نشان میدهد که مقادیر بسیار کمی لیتیوم به طور طبیعی در بدن وجود دارد و ممکن است برای سلامت مغز ضروری باشد.
محققان گمان میکنند که بتا آمیلوئید به لیتیوم متصل میشود و از رسیدن آن به سلولهای مغزی که به آن نیاز دارند، جلوگیری میکند.
بدون لیتیوم کافی، سلولهایی به نام میکروگلیا که به پاکسازی مواد زائد در مغز کمک میکنند، عملکرد صحیح خود را متوقف میکنند.
این شرایط نوعی چرخه ایجاد میکند: با تجمع بتا آمیلوئید، لیتیوم کمتری در دسترس قرار میگیرد و مغز برای پاکسازی پروتئینهای آسیبرسان با مشکل مواجه میشود.
در مرحله اول مطالعه، دانشمندان بافت مغز و نمونههای خون افراد مبتلا به آلزایمر و افراد سالم را آزمایش کردند.
آنها ۲۷ فلز را بررسی کردند و یک تفاوت کلیدی یافتند: سطح لیتیوم در مغز افراد مبتلا به مشکلات حافظه بسیار پایینتر بود.
آنها این آزمایش را با استفاده از نمونههای مغز از چندین بیمارستان و دانشگاه تکرار کردند و به نتایج مشابهی دست یافتند.
کارشناسان هشدار میدهند که افراد نباید بدون توصیه پزشکی مکملهای لیتیوم مصرف کنند. دوزهای مورد استفاده در این مطالعه حدود ۱۰۰۰ برابر کمتر از دوزهایی بود که برای درمان بیماریهای روانی مانند اختلال دوقطبی استفاده میشود.
به گفته محققان: «دادههای درمانی لیتیوم که ما داریم مربوط به موشها است و باید در انسان نیز تکرار شود. ما باید دوز مناسب را در انسان پیدا کنیم.»
با این حال، یافتهها امیدوارکننده هستند. موشهایی که دوزهای پایین اوروتات لیتیوم دریافت کردند، هیچ نشانهای از سمیت یا آسیب به اندامها نشان ندادند. محققان امیدوارند که آزمایشهای انسانی به زودی آغاز شود.
بسیاری از غذاهای سالم حاوی مقادیر کمی لیتیوم هستند. این موارد عبارتند از:
• سبزیجات برگدار
• آجیل و حبوبات
• ادویههای خاصی مانند زردچوبه و زیره
• برخی از آبهای معدنی
مطالعات قبلی به فواید لیتیوم اشاره کردهاند. یک مطالعه بزرگ دانمارکی نشان داد افرادی که سطح لیتیوم بالاتری در آب لولهکشی خود دارند، کمتر احتمال دارد به زوال عقل مبتلا شوند.
مطالعه دیگری در بریتانیا نشان داد افرادی که لیتیوم برایشان تجویز شده بود، حدود نصف افرادی که لیتیوم دریافت نکرده بودند، احتمال ابتلاء به آلزایمر داشتند.
منبع خبرگزاری مهر