خبرهای خوب از یوزکنام | لحظه مشاهده ۲ یوزپلنگ را ببینید
همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: زیستگاه فعلی یوز در ۳محدوده خلاصه میشود: ذخیرهگاه زیستکره خارتوران در جنوب، پناهگاه حیاتوحش خوشییلاق در شمالغرب و پناهگاه حیاتوحش میاندشت در شمالغرب. به گفته کامبیز معظمی، عضو انجمن صنفی- کارفرمایی حفاظتگاههای خصوصی حیاتوحش، بین اینها، محدودهای ۴۵۰هزار هکتاری وجود دارد (یوزکنام) که در آن فعالیتهای معدنی میشود و جاده تهران-مشهد از آن میگذرد و البته محل تردد یوز است. یوزکنام در گذشته حیاتوحشی غنی از کل و بز، آهو، گور، جبیر، کاراکال، پلنگ، گرگ، کفتار و … داشت اما امروزه فقط به تعداد خیلی کم آهو در آن وجود دارد. طی تفاهمنامهای۵ساله که انجمن حفاظتگاههای خصوصی با سازمان حفاظت محیطزیست منعقد کرد، قرار شد حفاظت از این منطقه بهطور کلی و حفاظت از یوزپلنگ بهطور خاص تحت دستورالعملهایی که سازمان تعیین کرده بود انجام شود.
این تفاهمنامه با قرقهای اختصاصی که هدف آن حفاظت در کنار بهرهبردای پایدار است، فرق میکند. در این منطقه صرفا حفاظت صورت گرفتهاست. اقدامات حفاظتی باعث شده است که سال ۱۴۰۳ بیش از ۱۰ فقره گزارش مشاهده مستقیم یوز توسط همیاران و یا مردم محلی در منطقه یوزکنام پل ابریشم گزارش شود. فیلمی که امسال منتشر شده امیدها را برای باقیماندههای اندک این گونه به شدت در معرض انقراض بیشتر کرده است.
۳۱ مرداد ماه سال گذشته بود که هلیا یوزپلنگ ماده با ۲ توله حدودا ۶ ماهه خود نیز در یوزکنام پل ابریشم دیده شد. این منطقه کریدور عبور یوزهاست و بهنظر میرسد که مکان زادآوری یوزها نیز شدهاست. به گفته کامبیز معظمی، کاهش طعمه و کاهش امنیت در زیستگاه توران ایجاب میکند که یوزها جابهجا شوند و یوزهای نر هم علاوه بر این بهدنبال قلمروهای جدید هستند. حفاظت از این منطقه البته لزوما منجر به کاهش تردد یوزها از جاده تهران-مشهد نمیشود و مخاطره جاده را برای آنها حذف نمیکند؛ ولی اگر این محدوده حفاظت شود، ممکن است برخی از جمعیتهای یوز بدون احساس نیاز به تردد در جنوب توران در یوزکنام ماندگار شوند. حفاظت از این منطقه به قدری نتیجهبخش بوده که باعث شده «فِقِه» که چند سالی خبری از او نبود، در یوزکنام دیده شود.
مجید عجمی مسئول پارک ملی توران در این زمینه گفت: در جریان عملیات گشت و کنترل منطقه حفاظت مشارکتی یوزکنام واقع در استان سمنان، دو فرد یوزپلنگ آسیایی توسط احمد عجمی، علی حاج محمدی و اصغر صابر مشاهده و ثبت شد.