بحران جنگ و مدیریت و سیاستگذاری‌های دارویی
به گزارش خبرگزاری مهر، صدرا ندیمی پرشکوهی داروساز و دستیار تخصصی گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشگاه علوم پزشکی تهران، یادداشتی را پیرامون حوادث اخیر در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد. متن این یادداشت به شرح زیر است:
باسمه تعالی
بحران جنگ و مدیریت و سیاستگذاری‌های دارویی
با توجه به شرایط بحرانی و حساس ناشی از تجاوز رژیم صهیونی به کشورمان طی هفته‌های گذشته، شاهد وضعیت ویژه‌ای در سراسر کشور هستیم که عبور از آن الزامات خاص و ستادی خود را می‌طلبد. یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های دولت در این وضعیت، اطمینان از تأمین کالاهای اساسی از جمله دارو و تجهیزات پزشکی ضروری برای عموم جامعه است. در ذیل، بخشی از پیشنهادات طرح شده از سوی خبرگان و متخصصان نظام دارویی کشور برای شرایط کنونی می‌باشد:.
فوریت تخصیص ارز به دارو، تجهیزات پزشکی و شیرخشک
از ماه‌های پایانی سال گذشته، تخصیص ارز دارو، اعم از ترجیحی و توافقی، توسط بانک مرکزی با کندی قابل توجهی صورت گرفته و حتی در مواردی متوقف شده است. این مسئله تا آن جا پیش رفت که رئیس کل بانک مرکزی جهت ارائه توضیحات به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی فراخوانده شد و نمایندگان نیز از پاسخ‌های وی قانع نشدند و این شرایط می‌طلبد تا همکاری بهتری میان بانک مرکزی و وزارت بهداشت صورت گیرد تا کمبودهای گذشته و نارضایتی کمیسیون بهداشت مجلس را جهت تأمین بهتر دارو برطرف نماید.
با توجه به شرایط کنونی جهت تأمین سریع داروهای ضروری و مطالبه تامین‌کنندگان خارجی جهت تسویه بدهی‌های قبلی، لازم است سیاستگذاری جدیدی صورت پذیرد تا سازمان محترم غذا و دارو در مرحله اول ترخیص‌های با حداقل اسناد را در اولویت قرار دهد و تخصیص ارز کافی جهت تسویه مطالبات گذشته به سیستم تزریق گردد و در مرحله دوم زمینه ثبت سفارش‌های جدید را با شیوه پرداخت فوری انجام دهد چرا که در شرایط فعلی تامین‌کنندگان خارجی از تأمین به صورت اعتباری پرهیز نموده و بر تسویه فوری تاکید دارند.
اولویت‌بندی تأمین بر مبنای فهرست داروهای حیاتی
در راستای اجرای بند الف ماده ۷۱ قانون برنامه هفتم پیشرفت، اخیراً فهرستی پیشنهادی از سوی سازمان غذا و دارو جهت تشکیل ذخیره راهبردی ۶ ماهه دارو تدوین و فراخوان تأمین و انبارش این داروها به تمامی شرکت‌های تأمین‌کننده و پخش ارسال شده است. کلیه فرآیندهای نظارتی و تأمین (شامل بررسی اسناد تأمین‌کننده، تخصیص ارز، ارسال نامه حداقل اسناد جهت ترخیص از گمرک و…) می‌بایست با اولویت‌دهی به داروهای این فهرست صورت پذیرد.
تسریع در روند ترخیص محموله‌های مواد اولیه و حد واسط و محصولات نهایی از گمرکات کشور
بدیهی است که در شرایط فعلی مسیر هوایی در دسترس شرکت‌های تأمین کننده قرار ندارد و بخشی از این محموله‌ها از راه زمینی و بخشی هم از راه دریایی به کشور وارد می‌شوند. با توجه به محدودیت‌های کنونی حمل و نقل هوایی، بهتر است ضمن مکاتبه با تامین‌کنندگان جهت تغییر شیوه انتقال به زمینی یا دریایی مبادرت ورزیده و سازمان غذا و دارو تمرکز بیشتری به شیوه انتقال از مرزهای ورودی کشور داشته تا شرایط کیفی و کمی و انبارش و انتقال به انبارهای مرکزی با شیوه استاندارد انجام پذیرد. ضمناً، انعطاف سازمان گمرک جهت ترخیص هر چه سریع‌تر دارو و تجهیزات پزشکی ضروری محسوب می‌شود.
توجه ویژه به برخی از داروهای مصرفی بیماران
داروهای حیاتی اورژانس، آنتی‌بیوتیک‌ها، بیهوش کننده‌ها و انواع سرم از جمله ضروری‌ترین داروها در شرایط بحرانی محسوب می‌شوند. بهتر است ضمن بررسی وضعیت موجودی کنونی و پیش‌بینی تقاضا، سناریوهای مختلف تأمین شرکت‌ها (با توجه به منابع متفاوت تأمین و شرایط هر کدام) نیز بررسی شده و کمبودهای احتمالی از الان شناسایی شوند.
بعلاوه، انسولین‌ها، اسپری‌های تنفسی، داروهای بیماران خاص همچون M.S، هموفیلی، تالاسمی، سرطان و… نیز بایستی مورد توجه ویژه قرار گرفته و با توجه به نامعلوم بودن مدت زمان بحران فعلی، ذخایر کافی از آنها با هماهنگی شرکت‌های تأمین‌کننده در کشور ایجاد شود. در خصوص اقلام وارداتی از موارد مذکور، اعطای سهمیه واردات به شرکت‌های تأمین‌کننده جهت سفارش‌گذاری به مقدار کافی بایستی در دستور کار قرار گیرد.
همچنین برای برخی از داروها، همچون داروهای ضد سل و مالاریا در نواحی اندمیک، می‌توان در صورت لزوم از ظرفیت سازمان جهانی بهداشت جهت تأمین آنها استفاده نمود.
تسهیلات نظام بانکی به شرکت‌های تأمین‌کننده دارو
بیمارستان‌ها یکی از حیاتی ترین مراکز ارائه خدمات در موقعیت فعلی محسوب شده و تأمین داروهای آن در اولویت نظام سلامت می‌باشد. با توجه به اینکه تسویه مطالبات شرکت‌ها از جانب این مراکز معمولاً با تأخیر قابل توجهی انجام می‌شود، تأمین نقدینگی شرکت‌ها از طریق تسهیلات بانکی به همراه ارائه تسهیلات ارزی می‌تواند از بروز بحران مالی جلوگیری نماید.
در این راستا، پیشنهادات زیر خطاب به بانک مرکزی قابل توجه است:
الف) ادامه تخصیص ارز از محل هالک بانک با مهلت تسویه ۱۲۰ روزه.
ب) افزایش مهلت فیش تخصیص ارز گروه کالایی ۲۲ از ۳۰ روز به مدت ۶۰ روز.
ج) تمدید سررسید تسهیلات اخذ شده قبلی از بابت موارد هالک بانک با مهلت تسویه ۶۰ و ۱۲۰ روزه.
د) ابلاغ بخشنامه به بانک‌های عامل در خصوص تمدید تسهیلات ریالی خرید ارز اخذ شده از بانک‌های عامل به مدت شش ماه
ه) ابلاغ بخشنامه به بانک‌های عامل در خصوص تمدید یک ساله سررسید تسهیلات ریالی سرمایه در گردش بدون پرداخت اصل وام و تسویه فرع در زمان سررسید.
بهره‌گیری از ظرفیت سندیکاها، اتحادیه‌ها و انجمن‌های علمی-تخصصی برای همراهی و کمک به سازمان غذا و دارو در شرایط دورکاری
به‌کارگیری ظرفیت دانشی و عملیاتی کلیه تشکل‌های علمی و تخصصی زنجیره تأمین دارو منجر به چابکی بیشتر در تأمین دارو و رفع نیازهای ضروری جامعه در سریع‌ترین زمان و بالاترین کیفیت خواهد شد.
این مهم از طریق برگزاری جلسات هماهنگی و هم‌اندیشی قابل دستیابی است تا تقسیم کار با این سازمان‌ها انجام پذیرد و ارتباط با شرکت‌های تأمین کننده وارداتی و تولیدی برای موضوعات تأمین ارز، مرور سیاست‌های پیش بینی بازار، درخواست‌های قیمت گذاری، ترخیص، برنامه‌های توزیع و در نهایت بررسی پوشش‌های بیمه‌ای داروها در اسرع وقت با روش‌های جایگزین غیر حضوری انجام پذیرد.
منبع خبرگزاری مهر
