پزشکی؛ پیوند علم و انسانیت در خدمت زندگی
اول شهریورماه، روز پزشک، تنها یک مناسبت تقویمی نیست؛ بلکه لحظهای است برای مکث، برای اندیشیدن به آنان که علم را با انسانیت آمیختهاند تا زندگی را نجات دهند. پزشکی، بیش از آنکه صرفاً دانشی تخصصی باشد، هنری است درک ناپذیر از جنس همدلی، مسئولیت و ایثار. پزشک، نهتنها درمانگر جسم، بلکه آرامبخش روح و همراه لحظههای سخت زندگی انسان است.
در دل جامعه، پزشکان جایگاهی فراتر از تخصص دارند. آنان در لحظههایی که امید رنگ میبازد، با نگاه مطمئن و صدای آرام، امید را بازمیگردانند. در اتاقهای بیمارستان، در مراکز بهداشتی درمانی روستایی، در بحرانهای طبیعی و انسانی، پزشک همان کسی است که مردم به او پناه میبرند؛ نه فقط برای درمان، بلکه برای شنیده شدن، برای اطمینان، برای زنده ماندن.
این پیوند عمیق میان پزشک و جامعه، حاصل سالها تلاش، آموزش، و فداکاری است. دانشجوی پزشکی، از نخستین روز ورود به دانشکده، با سنگینی مسئولیتی روبهرو میشود که نه تنها علمی، بلکه انسانی است. دستیار تخصصی، شبهای بیخوابی را در بیمارستان میگذراند تا مهارت بیاموزد و جان نجات دهد. استاد پزشکی، نهتنها آموزگار علم، بلکه الگوی اخلاق و تعهد است. این مسیر، راهی است که با عشق آغاز میشود و با خدمت ادامه مییابد.
اما این مسیر، بیچالش نیست. جامعه پزشکی ایران با مشکلاتی جدی روبهروست: فشار کاری بالا، درآمد نامتناسب با حجم و سختی کار، نبود امنیت شغلی و گاه بیمهریهای اجتماعی. بسیاری از پزشکان، با وجود سالها تحصیل و تجربه، در شرایطی فعالیت میکنند که با شأن و مسئولیتشان همخوانی ندارد. دانشجویان پزشکی با هزینههای سنگین تحصیل، شیفتهای طاقت فرسا و آیندهای مبهم مواجهاند. دستیاران تخصصی، با حجم بالای کار و کمبود حمایتهای روانی، گاه دچار فرسودگی میشوند.
مهاجرت پزشکان به خارج از کشور یا حتی خروج آنان از حرفه پزشکی به مشاغل غیرمرتبط، زنگ خطری است که باید جدی گرفته شود. این روند، نهتنها سرمایه انسانی را از کشور خارج میکند، بلکه اعتماد عمومی به نظام سلامت را نیز تضعیف میسازد.
در این میان، یکی از راهکارهای کلیدی برای بازسازی اعتماد و ارتقای کیفیت خدمات، اجرای کامل و هدفمند پزشک خانواده است. پزشک خانواده، در بسیاری از کشورها، حلقه اول مراقبتهای سلامت است؛ فردی که نهتنها بیماری را درمان میکند، بلکه سلامت را مدیریت مینماید. در ایران، اجرای ناقص این طرح موجب شده تا ظرفیتهای آن بهدرستی بهکار گرفته نشود. با تقویت زیرساختها، آموزش تخصصی و ایجاد انگیزههای حرفهای، میتوان پزشک خانواده را به ستون اصلی نظام سلامت تبدیل کرد.
همچنین، بازنگری در نظام پرداخت، اصلاح فرآیندهای بیمهای، حمایت روانی و اجتماعی از پزشکان و ارتقای جایگاه صنفی آنان، از جمله اقداماتی است که میتواند مسیر پزشکی را دوباره روشن کند. جامعهای که به پزشک خود احترام بگذارد، سلامت خود را تضمین کرده است.
در پایان، به مناسبت روز پزشک، با تمام احترام و افتخار، این روز را به پزشکان ایران، از دانشجویان پرتلاش تا اساتید فرهیخته، از پزشکان عمومی تا متخصصان فداکار، تبریک میگوییم. شما نهتنها درمانگران بیماری، بلکه نگهبانان امید، آرامش و کرامت انسانی هستید. روزتان مبارک، راهتان روشن.
کلمات کلیدی: روز پزشک، دکتر ابراهیم نوری گوشکی، پزشک خانواده، نظام سلامت