یادداشت | از کربلا تا بیروت؛ پیوند فرهنگ عاشورا و راهبرد مقاومت
همشهری آنلاین – گروه سیاسی: محسن پرویز، دبیر علمی جایزه ادبی فلسطین در یادداشتی به همشهری آنلاین گفت:
نگاه «مقاومت» بهمعنای آن است که فرد، با دل و جان پذیرفته باشد مبارزه با صهیونیسم، استکبار و در رأس آن آمریکا، وظیفهای غیرقابلچشمپوشی برای هر مسلمان متعهد و هر آزادیخواه در جهان است. این باور بر یک گزاره روشن استوار است؛ اینکه هزینه مقاومت، در طول تاریخ، همواره کمتر از هزینه تسلیم در برابر دشمن بوده است. این فهم، در میان مردم عادی بسیاری از کشورهای مسلمان ـ بهویژه آنانی که همواره در معرض تهدید تجاوز رژیم صهیونیستی بودهاند ـ بهشدت گسترش یافته و مورد پذیرش قرار گرفته است.
امروز نسبت به ۴دهه پیش، شمار کسانی که دل در گرو مقاومت دارند و با آن همگام هستند، بهمراتب بیشتر شده است. تجربههای تاریخی و رویدادهایی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سطح منطقه رخ داد، بینشی روشن و تحلیلی عمیق نسبت به مفهوم مقاومت در میان عموم مردم ایجاد کرده است؛ از اینرو، تصور صهیونیستها که با ترور، کشتار جمعی یا فردی میتوانند این اندیشه را از میان بردارند، نتیجهای معکوس داشته و خود به گسترش دامنه آن کمک کرده است.
از منظر اجتماعی، میتوان انسانها را به ۳دسته تقسیم کرد: گروهی که عمیقا باور دارند دنیا همه مسیر نیست و زندگی بخشی از راهی است که باید برای سرای دیگر آماده شد؛ گروهی که این باور را پذیرفتهاند، اما کمتر به آن عمل میکنند و گروه سوم، کسانی که زندگی را تنها در همین دنیا خلاصه میکنند. شگفت آنکه نوع رفتار رژیم صهیونیستی و حامی اصلیاش، آمریکا ـ که درواقع پادگانی نظامی در قلب منطقه برپا کرده ـ حتی برای گروه سوم هم این حقیقت را آشکار ساخته که اگر بخواهند همین زندگی دنیاییشان را نیز به سلامت پیش ببرند، باید در برابر این ساختار سلطه، محکم بایستند؛ چراکه گزینه تسلیم، حتی امنیت و رفاه ظاهری را هم تضمین نمیکند.
تجلی عینی و گسترده این تفکر را میتوان در راهپیمایی عظیم اربعین مشاهده کرد. در این حرکت بیمانند، میزبانان عراقی تمام توان و داشتههای خود را برای خدمت به زائران به میدان میآورند و مهمانان نیز با وجود سختی راه، آن را به جان میخرند تا اعلام همبستگی با پیام عاشورا کنند. پیام سیدالشهدا علیهالسلام روشن و بیابهام است: «قد رکزنی بین السله و الذله، هیهات منا الذله»؛ یعنی میان زندگی با ذلت و مرگ در راه حق، هرگز گزینه ذلت پذیرفتنی نیست.
این روحیه، امروز نهتنها در میان ملتهای مسلمان، بلکه حتی در بخشهایی از جوامع غیرمسلمان نیز الهامبخش شده است. موج بیداری در برابر نظام سلطه، هرچند در اشکال متفاوت، اما در نقاط مختلف جهان قابل ردیابی است. تحولات سالهای اخیر نشان میدهد که رژیم صهیونیستی به نقطه فرسایش و پایان کار خود نزدیک شده و آمریکا نیز ناگزیر است شکست را بپذیرد و از منطقه عقبنشینی کند.
بنابراین پیوند میان فرهنگ عاشورا و راهبرد مقاومت، دیگر یک گفتمان محدود به حلقهای کوچک از نخبگان سیاسی یا مذهبی نیست، بلکه به یک زبان مشترک برای ملتهایی تبدیل شده که کرامت انسانی و عزت را بر هر مصلحتسنجی مقطعی ترجیح میدهند. راهپیمایی اربعین، نه صرفا یک آیین مذهبی، بلکه نمایشگاهی از این اراده جهانی است که «هیهات مناالذله» را به شعاری عملی و زنده بدل کرده است.