اقلیم کردستان عراق روی خط آتش | در اربیل چه خبر است؟

همشهری آنلاین: همزمان با شتاب گرفتن تحولات در غرب آسیا، بخش‌هایی از اقلیم کردستان عراق طی روز گذشته صحنه برخی درگیری‌ها و تنش‌های قومی بوده است.

محل آغاز درگیری‌ها: منطقه خبات اربیل

چگونگی آغاز درگیری: درگیری‌ها زمانی آغاز شد که نیروهای امنیتی حزب دموکرات کردستان، به دستور مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم، برای اجرای حکم دستگیری «خورشید هرکی»، از رهبران قومی کرد اقدام کردند. منابع رسانه‌ای کردی، گزارش داده‌اند که این حکم از سوی دادگاه اربیل به دلیل اختلافات ملکی با عشیره گوران در املاک «گردە رش» صادر شده بود.

بالا گرفتن تنش: «جوهر محی‌الدین هرکی»، رئیس عشیره، در پیامی در شبکه‌های اجتماعی از تمام هرکیان در مناطق کردنشین، خواست تا برای دفاع از خورشید هرکی بسیج شوند. این فراخوان با استقبال هرکی های بادینان و موصل مواجە شد و بیش از ۴۰۰ تن از هواداران هرکی بە منطقه اعزام شدند. همچنین فضای تنش آلود اقلیم به تجمعات گسترده و تظاهرات ضدحکومتی در شهر قلادزی منجر شد. شهروندان این شهر با حضور در خیابانها، با شعارهایی علیه فساد و سوءمدیریت حزب دموکرات کردستان، نارضایتی خود را ابراز کردند.

سکوت رسانه‌های کردی: رسانه‌های وابسته به حزب دموکرات کردستان، از جمله تلویزیون روداو و کردستان ۲۴، رویکردی محتاطانه در پوشش این بحران اتخاذ کرده‌اند. روداو در گزارشی کوتاه، این درگیری‌ها را به‌عنوان نزاع بین دو خانواده توصیف کرد و تمامی پست‌ها و ویدیوهای مرتبط را از خروجی خود حذف نمود. کردستان ۲۴ نیز در زمان اوج درگیری‌ها به پوشش اخبار جنگ در لبنان پرداخت و از اطلاع‌رسانی درباره این بحران خودداری کرد. این سکوت رسانه‌ای، که به دستور مسرور بارزانی نسبت داده می‌شود، به گمانه‌زنی‌ها درباره تلاش حزب دموکرات کردستان برای کنترل روایت عمومی دامن زده است.

ریشه درگیری‌ها: این درگیری‌ها ریشه در اختلافات تاریخی میان عشیره هرکی و گوران بر سر زمین و املاک دارد. برخی تحلیلگران معتقدند که این بحران نشان‌دهنده تعمیق شکاف‌های درون‌حزبی در حزب دموکرات کردستان است، به‌ویژه با توجه به سابقه جدایی و بازگشت خورشید هرکی به این حزب. همچنین، نارضایتی‌های معیشتی ناشی از بحران پرداخت حقوق کارمندان و توقف صادرات نفت اقلیم از مارس ۲۰۲۳ (فروردین ۱۴۰۲) به این تنش‌ها دامن زده است، که در تظاهرات قلادزی نیز مشهود است.

تاثیر درگیری‌ها بر حاکمیت بارزانی‌ها در اقلیم کردستان: این درگیری‌ مشروعیت حزب دموکرات کردستان به رهبری بارزانی‌ها را در مناطق تحت کنترل خود، به‌ویژه اربیل و قلادزی، به شدت تضعیف کرده است. فراخوان اعتراضات نشان‌دهنده نارضایتی گسترده از سیاست‌های حزب دموکرات کردستان است، که با اتهامات فساد مالی و سوءمدیریت تشدید شده است.